Những Người Nào Có Nguy Cơ Tăng Huyết Áp?
Tại sao có người gầy (ốm) xanh xao mà huyết áp vẫn cao, trong khi có người béo (mập) da đỏ hồng hào, mà huyết áp lại thấp?
Huyết áp cao hay thấp không hoàn toàn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe chung. Tuy nhiên trong thực tế, người béo, nhất là béo quá khổ, dễ bị tăng huyết áp hơn người có cân nặng trung bình. Muốn biết huyết áp tăng hay bình thường, chỉ có một cách là đo bằng máy, chứ không dựa vào gầy hay béo, xanh xao hay hồng hào.
Những người có nguy cơ tăng huyết áp
Tăng huyết áp ở người già, trên 60 tuổi có đặc điểm gì.
Ðặc điểm tăng huyết áp ở người già là:
- Tăng huyết áp hay gặp ở người cao tuổi hơn ở người trẻ tuổi. Thí dụ: Việt Nam từ 20 đến 29 tuổi chỉ có 1,6% bị tăng huyết áp. Càng nhiều tuổi tỷ lệ đó càng tăng; đến 50-54 tuổi đã là 9,72%; 55-69 tuổi là 12,1%, 60-64 tuổi là 15,5%; 65-69 tuổi là 19,5%; và trên 70 tuổi là 29,3%.
- Chữa tăng huyết áp ở người già đem lại nhiều lợi ích hơn người trẻ: tỷ lệ biến chứng và tỷ lệ tử vong đều hạ xuống rõ rệt. Không nên quan niệm rằng đã già rồi không cần chữa. Ở người già, phải dùng thuốc liều thấp để hạ huyết áp từ từ. Hạ nhanh quá dễ phát sinh thêm các biến chứng khác.
Là vì ở người già hay có các tác dụng phụ do thuốc, không nên hạ huyết áp bằng dùng nhiều thuốc quá. Huyết áp được hạ xuống tới 140/90 là tốt rồi; đôi khi phải tạm chấp nhận với con số huyết áp cao hơn thế.
Tăng huyết áp ở phụ nữ có thai, có gì khác với tăng huyết áp ở người khác
Ở người có thai, đo huyết áp thấy con số tâm trương từ 85 trở lên đã phải lưu ý, và từ 140/90 trở lên là bệnh rõ. Hoặc so với lúc chưa có thai, con số tâm trương tăng lên 15mmHg hoặc con số tâm thu tăng thêm 25mmHg hoặc con số tâm thu tăng thêm 25mmHg cũng là bệnh lý rồi. Thí dụ trước kia vẫn là 110/50 mà khi có thai đo được 135/75 là có tăng huyết áp. Bệnh nhân phải nằm nghỉ, được bác sĩ theo dõi sát, chú ý không dùng thuốc lợi tiểu có hai cho cả mẹ lẫn con. Có thể dùng methyldopa, không được dùng thuốc ức chế men chuyển.
Ðể dự phòng tăng huyết áp khi có thai, điều cơ bản là không nên có thai lúc còn quá trẻ, dưới 18 tuổi. Ngoài ra nếu có tăng huyết áp từ trước, thì phải điều trị đúng và theo dõi huyết áp thường xuyên.
Người trẻ tuổi có hay tăng huyết áp không? Nếu tăng phải làm gì?
Người trẻ tuổi ít bị tăng huyết áp hơn người già rất nhiều. Nhưng tăng huyết áp ở người trẻ có hai đặc điểm:
- Hay gặp tăng huyết áp "thứ phát", nghĩa là huyết áp cao do một bệnh nào đó ở thận, thượng thận, hoặc do uống thuốc, như thuốc tránh thai hoặc cam thảo. Vì vậy người bị tăng huyết áp càng trẻ càng phải thăm khám kỹ lưỡng và cầu kỳ hơn để tìm nguyên nhân.
Nói chung phải đến các bệnh viện lớn mới có điều kiện tìm nguyên nhân tăng huyết áp ở người dưới 40.
- Diễn biến nhanh hơn, nặng hơn, nhiều biến chứng hơn, và việc điều trị cũng phải tích cực hơn theo dõi sát sao hơn.
